Phòng khám tư vấn và điều trị dự phòng Vắc Xin Đồng Nai

Đại cương

Bệnh sùi mào gà là một trong các bệnh lây truyền qua đường sinh dục do Human Papilloma Virus (HPV) gây ra.
HPV thuộc họ Papovaviridae. Hiện nay có hơn 70 loài HPV gây tổn thương ở da và niêm mạc, trong đó có 34 loài gây tổn thương ở vùng sinh dục.
Bệnh này thường gặp ở người trẻ tuổi trong giai đoạn hoạt động tình dục (16 - 25 tuổi).
Ở nữ, tần suất nhiễm HPV ở cổ tử cung là 2,6%, tăng 5% ở tuổi từ 11 - 19 và 16% ở nữ có đồng thời một bệnh lây truyền qua đường sinh dục khác (Saurat 1999).
Đường lây truyền:

Chủ yếu do quan hệ tình dục.
Phần còn lại qua các đường khác, thường là:

+ Tiếp xúc trong gia đình: dựa trên các bằng chứng dịch tễ học và virus học và đặc biệt qua xét nghiệm PCR, cho thấy tỷ lệ nhiễm HPV ở âm hộ của thiếu nữ còn trinh 14 - 20% và tìm thấy HPV hướng da (HPV1 và 2) trong sùi mào gà ở trẻ em đưa tới giả thuyết bệnh lây do tiếp xúc trong gia đình.

+ Lây truyền từ mẹ sang con trong giai đoạn chuyển dạ: khi mẹ bị sùi mào gà có thể là nguyên nhân gây u nhú thanh quản ở con (mặc dù hiếm gặp).

2. Lâm sàng

Thời kỳ ủ bệnh: thay đổi từ 3 đến nhiều tuần.
Sùi mào gà còn gọi là mụn cóc ở hậu môn - sinh dục.
Bệnh thường không gây triệu chứng cơ năng.
Biểu hiện bằng các sẩn sùi ở vùng hậu môn - sinh dục.
Ở nam: bao qui đầu, dây thắng, rãnh qui đầu - bao qui đầu, lỗ tiểu, bìu, vùng tầng sinh môn, hậu môn.
Ở nữ: thành sau âm đạo, túi cùng, môi lớn, môi nhỏ, cổ tử cung, lỗ tiểu, vùng tầng sinh môn, hậu môn.
Sang thương là các chồi thịt, có cuống, màu hồng hoặc đỏ sậm, sờ mềm, đôi khi sang thương lan rộng cho hình ảnh giống bông cải.
Không có hạch đi kèm.

3. Dạng lâm sàng

Sùi mào gà phẳng

Có thể đơn độc hoặc phối hợp với dạng đã mô tả ở trên.
Sang thương là các dát màu hồng hoặc đỏ, khó phát hiện bằng mắt thường, đôi khi cần phải dùng dung dịch acid acetic 5% chấm lên sang thương mới thấy sang thương trắng ra sau vài phút và giới hạn không liên tục với niêm mạc bình thường (thường sử dụng trong sùi mào gà cổ tử cung).

Sùi mào gà dạng sẩn và mụn cóc thông thường

Tăng sắc tố hoặc tăng sừng ở da vùng sinh dục và tầng sinh môn.

Sùi mào gà khổng lồ: (bướu Buschke - Luwenstein)

Khởi phát vùng rãnh bao qui đầu - qui đầu sau đó lan tỏa và thâm nhiễm tạo nên một ung thư biểu mô xâm lấn và phá hủy và không di căn.
Do HPV loại 1 và 11 gây ra.
Mô học: lành tính.

Sẩn dạng Bowen

Gặp ở dương vật hoặc âm hộ ở người trẻ.
Sang thương là sẩn tăng sắc tố ở dương vật, bệnh Bowen đa cung ở âm hộ.
Do HPV loại 16, cũng có thể do HPV loại 18 và 33.

HPV và nhiễm HIV

Nhiễm HPV làm thay đổi dịch tễ học và diễn tiến của các bệnh lý nhiễm trùng vùng hậu môn - sinh dục ở người.
Từ năm 1993, người ta đã phát hiện ung thư cổ tử cung ở bệnh nhân AIDS.
Các nghiên cứu dịch tễ học và phân tử đã chỉ ra tần suất nhiễm HPV ở cổ tử cung và tăng cao ở các phụ nữ nhiễm HIV có nguy cơ tăng sản cổ tử cung gấp 4,9 lần. Mặt khác, bệnh lý ở cổ tử cung và ung thư xâm lấn thường tiến triển nhanh, đáp ứng điều trị kém và thường tái phát.
Ngoài ra, ở nam đồng tính luyến ái bị tăng sản biểu mô hậu môn và ung thư trực tràng có tần suất nhiễm HPV cao và thường kết hợp với nhiễm HIV.

Phòng bệnh

Cấp I

Không quan hệ tình dục bừa bãi.
Dùng bao cao su khi có nghi ngờ người tiếp xúc tình dục có vấn đề.
Tiêm chủng phòng HPV.

Cấp II

Nếu lỡ quan hệ không phòng ngừa, cần theo dõi để phát hiện các bất thường (nổi sẩn vùng sinh dục - hậu môn) và đi khám bệnh ngay để điều trị kịp thời. Không tự bôi, đặt hoặc uống các loại thuốc mà không có chỉ định của bác sĩ.